Prezydent Andrzej Duda 13 czerwca podpisał nowelizację ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, które większości zaczną obowiązywać od 1 lipca 2022 r. Jakie zmiany czekają podatników w związku z Nowym Ładem 2.0?
Ustawodawca zdecydował się na spore zmiany w obowiązujących przepisach, które z racji wprowadzania w trakcie roku nie mogą być niekorzystne dla podatników. W związku z tym czeka nas obniżka PIT, zmiany w składce zdrowotnej, likwidacja ulgi dla klasy średniej, ale też m.in. możliwość zmiany formy opodatkowania w trakcie roku podatkowego jak i po jego zakończeniu.
1. Zmiana stawki PIT za 2022 r.
Wśród zmian do Polskiego ładu kluczową rolę odgrywa obniżona stawka podatku PIT z 17% na 12%.
Zmiana ta spowoduje liczenie zaliczek w PIT na nowych zasadach oraz ma zrekompensować likwidację od początku krytykowaną przez środowiska branżowe ulgę dla klasy średniej, której przepisy regulujące zostają uchylone z dniem 1 lipca 2022 r.
Bez zmiany pozostanie kwota wolna od podatku w wysokości 30 000 zł, ale w związku z obniżeniem stawki podatku w I progu podatkowym zmniejszy się kwota zmniejszająca podatek i od lipca będzie wynosiła 3600 złotych. Spowoduje to, że kwota zmniejszająca podatek u pracowników miesięcznie wynosić będzie 300 zł.
Co istotne nowa stawka podatku PIT będzie stosowana do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
2. Hipotetyczny podatek w zeznaniu rocznym za 2022
Z zapisów ustawy zmieniającej wynika, że właściwy naczelnik urzędu skarbowego zwróci podatnikowi kwotę różnicy w przypadku kiedy podatek należny wynikający ze złożonego zeznania rocznego będzie wyższy od hipotetycznego podatku należnego za 2022 rok.
Hipotetyczny podatek należny będzie wyliczany dla podatników, którzy w 2022 roku uzyskali podlegające opodatkowaniu skalą podatkową przychody w wysokości od 68.412 złotych do 133.692 złotych z:
-
stosunku służbowego,
-
stosunku pracy,
-
pracy nakładczej,
-
spółdzielczego stosunku pracy,
-
pozarolniczej działalności gospodarczej.
Przy wyliczaniu hipotetycznego podatku uwzględniana będzie ulga dla klasy średniej i stawka podatku przed nowelizacją. W przypadku kiedy okaże się, że podatnik miałby stracić na likwidacji ulgi dla klasy średniej, naczelnik urzędu skarbowego ma obowiązek poinformować podatnika o kwocie do zwrotu w terminie 21 dni od daty złożenia PIT.
3. Składka zdrowotna odliczana przez przedsiębiorców
Ustawa nowelizująca wprowadza możliwość odliczania opłaconej składki zdrowotnej przez przedsiębiorców z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej (w tym za osobę współpracującą) opłacających:
-
podatek liniowy,
-
ryczałt ewidencjonowany,
-
kartę podatkową.
Dla każdej z powyższych form opodatkowania przewidziana jest inna możliwość odliczenia opłaconych składek, i tak:
-
podatnicy rozliczający się podatkiem liniowym – będą mogli odliczyć od dochodu lub zaliczyć kwoty zapłaconej składki zdrowotnej do kosztów prowadzenia działalności. Podstawa opodatkowania zostanie obniżona o wysokość zapłaconych składek zdrowotnych, maksymalnie jednak do kwoty 8700 zł rocznie.
-
podatnicy opłacający ryczałt ewidencjonowany – będą mogli obniżyć stanowiący podstawę opodatkowania przychód o 50% kwoty zapłaconych składek zdrowotnych.
-
podatnicy rozliczający się w formie karty podatkowej – będą mogli obniżyć podatek o 19% zapłaconej składki zdrowotnej.
Odliczenie składki zdrowotnej stosuje się od dochodów/przychodów uzyskanych od 1 stycznia 2022 roku i dotyczy również składek opłaconych przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej.
4. Zmiana formy opodatkowania dochodów/przychodów uzyskanych w 2022 roku
Ustawa zmieniająca umożliwiła zmianę formy opodatkowania dochodów/przychodów osiągniętych w 2022 roku przez przedsiębiorców opodatkowanych podatkiem liniowym oraz ryczałtem
ewidencjonowanym, ale tylko na skale podatkową.
Co ważne zmiana formy opodatkowania w zeznaniu rocznym za 2022 rok, nie spowoduje konieczności przeliczania zaliczek w trakcie roku! ale nie obejdzie się bez komplikacji, bo inne warianty wystąpią przy zmianie z podatku liniowego, a inne przy ryczałcie. Warianty przedstawiają się następująco:
-
z podatku liniowego na skalę będzie można przejść po zakończeniu 2022 roku składając deklarację PIT-36 za 2022 rok, ale jeśli podatnik złoży w ustawowym terminie deklarację PIT-36L straci możliwość zmiany na skalę podatkową
-
z ryczałtu ewidencjonowanego na skalę podatkową będzie można przejść od 1 lipca 2022 roku oraz po zakończeniu 2022 roku
-
zmiana od 1 lipca będzie możliwa poprzez złożenie do 22 sierpnia 2022 roku oświadczenia o rezygnacji z opodatkowania ryczałtem przychodów osiągniętych w okresie od 1 lipca do 31 grudnia 2022 roku (złożone oświadczenie będzie dotyczyło również lat następnych, chyba że podatnik dokona wyboru innej formy opodatkowania). Co ważne po zakończeniu roku podatkowego przedsiębiorcy Ci złożą dwa zeznania roczne PIT-28 i PIT-36 i nie będą mogli skorzystać z niektórych preferencji, np. opodatkowania wspólnie z małżonkiem czy w sposób przewidziany dla samotnych rodziców.
-
zmiana po zakończeniu 2022 roku będzie możliwa poprzez złożenie PIT-36 za 2022 rok. Co ważne wyliczone w trakcie roku i opłacone zaliczki nie będą podlegały przeliczeniom, ale podatnicy będą zobowiązani przez złożeniem zeznania rocznego zaprowadzić i uzupełnić księgę przychodów i rozchodów gdzie wykażą osiągnięte w 2022 r. przychody i poniesione koszty.
-
5. Składka zdrowotna dla osób współpracujących
Od lipca 2022 roku ustawą nowelizującą ulega zmianie podstawa składki zdrowotnej dla osób współpracujących i wynosi 75% (zamiast 100%) przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. W związku z powyższym za osoby współpracujące składka zdrowotna od lipca 2022 roku wyniesie 419,92 zł (obecnie składka wynosi 559,89 zł).
6. Zeznania podatkowe podatnicy złożą w jednym terminie – do 30 kwietnia
Ustawa zmieniająca ujednoliciła termin składania rocznego zeznania podatkowego. Po nowelizacji będzie to 30 kwietnia dla wszystkich podatników, niezależnie od formy opodatkowania. Tym samym do końca kwietnia rozliczyć się będą musieli nie tylko podatnicy składający PIT-36 czy 37. Do 30 kwietnia 2023 r. PIT będą musieli złożyć ryczałtowcy i osoby rozliczające się w formie karty podatkowej.
7. Rekompensaty dla OPP
Organizacje pozarządowe mające status organizacji pożytku publicznego będą otrzymywać 1,5% podatku zamiast dotychczasowego 1%.
8. Wspólne rozliczenie samotnych rodziców z dzieckiem i preferencje podatkowe dla rodziców, opiekunów i dzieci
Polski Ład zlikwidował ulgę dla osób samotnie wychowujących dzieci. Wprowadzoną nowelizacją przepisy dotyczące tej ulgi z dniem 1 stycznia 2022 roku zostały uchylone. Tym samym samotni rodzice w zeznaniach rocznych za 2022 rok będą mogli rozliczyć się na takich samych warunkach jak za poprzednie lata, ponieważ wraz z uchyleniem przepisów likwidujących wspólne rozliczenie zlikwidowana zostanie ulga 1500 zł, którą wprowadzono w styczniu 2022 r.
Ustawa zmieniająca wprowadza od 1 lipca dodatkowe preferencje dla rodziców, opiekunów i dzieci:
-
większa kwota zarobków, jakie może osiągnąć dziecko bez utraty preferencji podatkowych przez rodziców – z 3089 zł do 16 061,28 zł w 2022 r. (12-krotność renty socjalnej).
-
renty rodzinne małoletnich dzieci nie będą doliczane do dochodów rodziców – dziecko jako odrębny podatnik również będzie korzystać z kwoty wolnej 30 tys. zł.
-
od rent rodzinnych dzieci do 18-tego roku życia nie będzie pobierana składka na ubezpieczenie zdrowotne.
-
ulgi podatkowe (ulga dla młodych, na powrót, dla rodzin 4+, pracujących seniorów) będą obejmowały również zasiłki macierzyńskie przyznawane rodzicom i opiekunom przyjmującym dzieci na wychowanie.
9. Zmiana zasad stosowania przez płatników kwoty zmniejszającej podatek (wchodzi w życie od 01.01.2023)
Od przyszłego roku nie tylko pracownicy, ale również zleceniobiorcy i inne osoby otrzymujące wynagrodzenie za prace wykonywane osobiście, po złożeniu płatnikowi stosownego oświadczenia będą mogli stosować kwotę wolną, odpowiednio:
– 1/12 kwoty zmniejszającej tj. 300 zł
– 1/24 kwoty zmniejszającej tj. 150 zł
– 1/36 kwoty zmniejszającej tj. 100 zł
Do tej pory oświadczenie było składane na deklaracji PIT-2, która od przyszłego roku będzie mogła być zastąpiona formą oświadczenia, w którym podatnik będzie mógł wskazać, w jakiej wysokości płatnik ma dokonywać potrącenia od podatku.
10. Zmiany w uldze na zabytki
Od stycznia 2023 roku nie będzie już możliwości pomniejszenia dochodu o wydatki na odpłatne nabycie zabytku nieruchomego wpisanego do rejestrów zabytków lub udziału w takim zabytku.
Wydatki stanowiące koszty w ramach tzw. „ulgi Pałacyk+” będą stanowiły wyłącznie te związane z prowadzeniem prac konserwatorskich lub robót budowlanych po wydaniu stosownego pozwolenia przez konserwatora zabytków i po uzyskaniu zaświadczenia potwierdzającego wykonanie tych prac oraz wpłaty na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej dla zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków lub znajdującego się w rejestrze zabytków.
11. Składki związków zawodowych
Ustawa nowelizująca zwiększa limit składek członkowskich, zapłaconych na rzecz związków zawodowych, które mogą zostać odliczone od dochodu z kwoty 300 zł na 500 zł.