Data wpisu 07.02.2022 | Data aktualizacji: 20.06.2022r.
Rewolucyjne zmiany wprowadzone Nowym Ładem i obowiązujące od 2022 roku dotyczą nie tylko podatków, ale i sposobu naliczania oraz opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne. Zmiany dotyczą przede wszystkim osób prowadzących działalności gospodarcze i obejmują zarówno terminy płatności składek, obowiązku składania comiesięcznych raportów rozliczeniowych oraz wyliczania podstawy do wyliczenia składki zdrowotnej, która od tego roku uzależniona jest od formy opodatkowania prowadzonej działalności.
1. Termin płatności ZUS i składania raportów rozliczeniowych
Od 2022 obowiązują nowe terminy składania deklaracji i opłacania składek ZUS:
-
do 5. dnia każdego miesiąca – dla jednostek i zakładów budżetowych m.in. urzędów gminy, miasta;
-
do 15. dnia każdego miesiąca – dla płatników posiadających osobowość prawną, m.in.: spółek kapitałowych (spółek akcyjnych i spółek z o.o.), spółdzielni, stowarzyszeń, fundacji, jednostek samorządu terytorialnego, uczelni wyższych, kościołów, ZUS, ZOZ, itp.;
-
do 20. dnia każdego miesiąca – dla pozostałych płatników składek, a więc płatników opłacających wyłącznie składki na własne ubezpieczenia, przedsiębiorców i innych podmiotów nie posiadających osobowości prawnej, które zatrudniają innych ubezpieczonych, w tym spółek osobowych (spółki: jawnej, partnerskiej, komandytowej, komandytowo-akcyjnej).
2. Składka zdrowotna a przepisy przejściowe
Realne skutki wprowadzonych zmian przedsiębiorcy opodatkowani wg skali podatkowej i podatkiem liniowym odczują dopiero przy płatnościach składek ZUS za luty br., a to z tego powodu że opłacając składki za styczeń będą korzystać z przepisów przejściowych. Na ich podstawie wysokość składki zdrowotnej będzie obliczana od podstawy stanowiącej 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale 2021, która wynosi 4665,78 złotych.
Ryczałtowcy od płatności za styczeń będą opłacać składki na nowych zasadach, ale w ich przypadku znamy maksymalną wysokość składki zdrowotnej.
3. Składka zdrowotna przy dochodach opodatkowanych na zasadach ogólnych (skala podatkowa) i podatku liniowym
Zasady wyliczania składki zdrowotnej dla danych form opodatkowania będą tożsame i uzależnione od dochodu. Różnica dotyczy stopy procentowej składki na ubezpieczenie zdrowotne w przypadku skali podatkowej nie ulegnie zmianie i będzie wynosić 9%, a w przypadku podatku liniowego wyniesie 4,9%.
Podstawą wymiaru składki będzie dochód uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który opłacana będzie składka. Miesięczny dochód ustalany będzie następująco:
-
dochód za pierwszy miesiąc jest różnicą między osiągniętymi przychodami a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów, w rozumieniu ustawy o PIT;
-
dochód ustalony w ten sposób pomniejszany jest o kwotę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, które zostało opłacone w tym miesiącu – jeżeli składki te nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów;
-
dochód za kolejne miesiące ustalany jest jako różnica między sumą przychodów (osiągniętych od początku roku) a sumą kosztów uzyskania tych przychodów (poniesionych od początku roku);
-
dochód ustalony w ten sposób pomniejszany jest o sumę dochodów ustalonych za miesiące poprzedzające i o różnicę między sumą składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe (zapłaconych od początku roku), a sumą składek odliczonych w poprzednich miesiącach. Nie pomniejszamy dochodu o składki, jeżeli zostały one zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
W przypadku, gdy tak ustalona podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne będzie niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku składkowym, podstawę wymiaru składki stanowić będzie kwota minimalnego wynagrodzenia (w 2022 r. 3 010 zł).
4. Składka zdrowotna przy opodatkowaniu ryczałtem ewidencjonowanym
Osoby, które jako formę opodatkowania wybrały ryczałt od przychodów ewidencjonowanych obowiązują stopy procentowe składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 9%.
Wysokość składek uzależniona będzie od przychodów osiągniętych w danym roku kalendarzowym i pomniejszonych o opłacone składki społeczne. Podstawę wymiaru składki zdrowotnej w tym przypadku stanowić będzie odpowiednia stawka procentowa przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, które w 2021 roku wyniosło 6221,04 zł. Miesięczne składki zdrowotne kształtują się zatem w następujący sposób:
Przychody do 60.000 zł |
Przychody od 60.000 do 300.000 zł |
Przychody powyżej 300.000 zł |
335,94 zł |
559,89 zł |
1 007,81 zł |
5. Składka zdrowotna przy karcie podatkowej
Przedsiębiorców rozliczający się na zasadach karty podatkowej obowiązują stopy procentowe składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 9%.
Podstawę wyliczenia składki stanowi natomiast kwota minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku kalendarzowym. W 2022 roku minimalne wynagrodzenie wynosi 3010 zł, czyli składka zdrowotna wynosi 270,90 zł.
6. Składka zdrowotna osób współpracujących
Stopa procentowa składki zdrowotnej osób współpracujących wynosi 9%, a podstawę wyliczenia jej wysokości stanowi kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, które w 2021 roku wyniosło 6221,04 zł. Miesięczna wysokość składki zdrowotnej wynosi więc 559,89 zł i oznacza, że w tym przypadku osoby współpracujące mogą opłacać wyższe składki niż sami przedsiębiorcy, nie obowiązują również w ich przypadku przepisy przejściowe.
Od lipca 2022 roku ustawą nowelizującą ulega zmianie podstawa składki zdrowotnej dla osób współpracujących i wynosi 75% (zamiast 100%) przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. W związku z powyższym za osoby współpracujące składka zdrowotna od lipca 2022 roku wyniesie 419,92 zł.
7. Obowiązkowe ubezpieczenie społeczne i zdrowotne w spółce komandytowo-akcyjnej (nowelizacja ustawy Nowy Ład 2.0 zmiana od 1.07.2022)
Od stycznia 2023 roku komplementariusze spółek komandytowo-akcyjnych zostają objęci obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym oraz zdrowotnym.